A recente ampliación da Zona Económica Exclusiva (ZEE) española ao oeste de Galicia, avalada provisionalmente pola ONU, sitúa a Galicia no epicentro dun debate global: o futuro dos minerais críticos. Entre eles, destaca o manganeso, un elemento esencial para a transición enerxética e tecnolóxica, cuxas reservas submarinas galegas poderían cambiar o equilibrio xeopolítico de Europa.
Proposta potencial de expansión presentada á ONU polo Estado español. Imaxe: elDiario.es
Galicia, protagonista no mapa mundial do manganeso mariño
Os fondos mariños fronte á costa galega albergan, segundo estimacións científicas, o 79% das reservas globais de manganeso en depósitos polimetálicos e costras de ferromanganeso. Zonas como o Banco de Galicia (a 180 km de Pontevedra) e Lomba Cantabria (ao norte de Estaca de Bares) foron identificadas como enclaves con altas concentracións de nódulos e costras ricas en manganeso, cobalto, níquel e outros metais estratéxicos. Estas formacións xeolóxicas, creadas durante miles de anos pola precipitación lenta de óxidos de ferro e manganeso, son practicamente únicas e non reproducibles a escala humana.
A investigación liderada polo IGME (Instituto Geológico y Minero de España), no marco do proxecto europeo MINDeSEA, confirmou a existencia e o enorme potencial destes xacementos, aínda que a súa caracterización completa e a cuantificación de reservas aínda están en curso.
O 79% do manganeso mundial estimado en fondos mariños, fronte ao 21% en terra firme, dá a Galicia un papel estratéxico no novo contexto xeopolítico. Controlar e xestionar de maneira soberana estes recursos permitiría a España e a Europa reducir vulnerabilidades ante restricións de exportación, volatilidade de prezos e tensións comerciais.
A ampliación da ZEE galega e a investigación en curso ofrecen á rexión a oportunidade de converterse en provedor estratéxico de manganeso, cobalto e outros metais críticos, reforzando a autonomía industrial e enerxética europea e xerando valor económico e tecnolóxico para Galicia.
Un mineral crítico para a transición enerxética e a autonomía europea
O manganeso é hoxe un compoñente imprescindible para a fabricación de baterías de ión-litio (especialmente nos cátodos de vehículos eléctricos), semiconductores, aliaxes de aceiro de alta resistencia e tecnoloxías limpas. O acceso seguro e responsable ao manganeso é condición previa para o desenvolvemento industrial, a mobilidade sustentable e a independencia enerxética de Europa fronte á actual dependencia de China e outros provedores asiáticos e africanos.
Ademais do manganeso, os nódulos e costras galegas conteñen cobalto (ata un 4% nalgúns casos), níquel, cobre, vanadio, telurio e terras raras; todos eles recursos cobizados na carreira global pola transición ecolóxica e dixital.
A singularidade e o valor destes depósitos implican tamén unha grande responsabilidade. O Banco de Galicia atópase proposto como Lugar de Importancia Comunitaria (LIC) e Zona de Especial Protección para as Aves (ZEPA), o que esixe que calquera actividade extractiva estea sometida a unha avaliación ambiental rigorosa e a elevados estándares de sustentabilidade.
Oportunidade e futuro: Galicia como referencia internacional
Galicia, grazas á investigación científica liderada polo IGME e á colaboración europea, está nunha posición única para desenvolver un modelo global de minería mariña sustentable: tecnoloxía de baixo impacto, monitorización continua dos ecosistemas abisais, protección ambiental e xestión responsable do recurso.
Se se avanza con rigor científico, innovación tecnolóxica e compromiso ambiental, Galicia podería converterse nun referente internacional no acceso responsable a recursos críticos en fondos mariños, liderando o desenvolvemento de estándares globais.
Nun momento no que a autonomía estratéxica, a transición enerxética e a protección ambiental son prioridades para Europa, o manganeso baixo o mar galego representa unha oportunidade histórica para transformar a rexión en provedor clave de minerais esenciais, xerando emprego, coñecemento e valor engadido para as futuras xeracións.
