Nas montañas de Galicia extráese, elabórase e transfórmase unha pedra imprescindible para o mundo da construción: a lousa. O sector da lousa en España é o maior subministrador desta rocha ornamental a nivel mundial, por diante de China e Brasil, concentrando case a metade das vendas de lousa elaborada. Só en 2016, o conxunto español exportou un total de 487.386 toneladas de lousa, cuns ingresos de 259 millóns de euros.
O control de toda a cadea de produción, a aplicación dunha estrita política de calidade, a diversificación dos negocios e a súa resposta ás necesidades de cada cliente, remataron por consolidar a industria da lousa como fundamental para a economía galega.
A importancia do sector da lousa en Galicia
Amplas zonas do interior de Galicia, como a comarca de Valdeorras e áreas importantes do sur de Lugo, dependen económicamente, case na súa totalidade, da actividade extractiva e comercial da lousa, que ofrece unha importante fonte de emprego e unha riqueza económica e de benestar social notables para a zona na que está implantada.
A industria da lousa sitúase como un considerable xerador de empregos, tanto directos como indirectos, especialmente nas provincias de Lugo e Ourense e, en menor medida, na Coruña. En 2017, o sector da lousa xerou 2.500 postos de traballo de forma directa (entre emprego puramente mineiro, industrial e de distribución), creando catro postos indirectos por cada un directo.
É en Ourense onde se localizan as canteiras e elaboradoras de lousa máis importantes de toda España. Na actualidade, a industria da lousa está encabezada por tres empresas: CUPA Pizarras, Canteras Fernández e Pizarras Samaca. Xunto a estas empresas, un gran número de louseiras forman un forte sector en Galicia.
Do mesmo xeito, o sector é unha destacable fonte de riqueza para a comunidade galega, o que a converte nun dos enclaves máis valiosos a nivel económico e empresarial do territorio nacional. A industria de lousa é un campo de enorme importancia para o desenvolvemento industrial de Galicia e para o potencial económico da comunidade grazas ás valiosas reservas minerais que se encontran en funcionamento ou aínda sen explotar.
O sector industrial da pedra natural en Galicia, formado polas industrias do granito e a lousa, é parte fundamental do potencial socioeconómico de Galicia. É a primeira comunidade autónoma en España en canto a elaboración e exportación de pedra natural. O conxunto dos sectores extractivos xera preto de 5.000 postos de traballo directo en Galicia, achegando un 1,05% do PIB galego.
A exportación da lousa
O certo é que o da lousa é un sector de gran relevancia en España, representando o 21% da industria de pedra do país. Do total da súa produción, vai exportar ao redor do 95% de lousa elaborada, polo que o éxito deste sector está marcado polo mercado internacional. A Unión Europea sitúase como principal produtor e consumidor de lousa elaborada, sendo Francia, Gran Bretaña e Alemaña os maiores importadores. Só Francia representa o 45% das exportacións totais, e os tres países xuntos representan o 85% do total. Durante o primeiro semestre de 2018, a lousa foi exportada a 44 países diferentes, cun total de 305.080 toneladas de lousa galega exportadas por valor de máis de 163 millóns de euros.
A evolución das exportacións indica unha clara tendencia ascendente, especialmente en termos de produto elaborado, o que afecta directamente ao crecemento da industria transformadora. En 2015, os ingresos da exportación de lousa acadaron os 248 millóns de euros, mentres que en 2016 e 2017 foron 253 e 254 millóns de euros respectivamente.
A evolución da industria da lousa
Os avances tecnolóxicos no sector da lousa conseguiron reducir os custos da súa produción. O aumento no desenvolvemento do produto elaborado é un síntoma da constante evolución do sector no ámbito tecnolóxico así como da firme preocupación das empresas para ofrecer un produto competitivo. A principal vantaxe de traballar cunha pedra natural é que non precisa de ningún tratamento adicional despois da súa extracción, o que fai que a capacidade das canteiras para producila sexa maior. Ademais, as importantes reservas de material e a crecente mecanización da industria transformadora, fan da industria da lousa un dos líderes do sector da pedra natural.
O futuro desta importante industria para Galicia pasa pola innovación no sector co obxectivo de consolidar e mellorar a posición da pizarra nos sectores da construción e a arquitectura españois e internacionais. Ao ser un material de gran calidade, durabilidade e resistencia, a industria da lousa galega debe aproveitar esta situación vantaxosa para diferenciarse do resto de produtores mundiais, aumentando o coñecemento sobre este material ao tempo que se melloran as técnicas de produción. A industria da lousa continúa conquistando novos mercados internacionais, mellorando a competitividade do sector.
