A actividade mineira definiu a civilización dende os seus inicios. O home empregou recursos minerais para mellorar a súa calidade de vida, transmitir coñecemento, dominar a natureza e buscar a perfección en materia de ciencia e tecnoloxía.
Ao mesmo tempo que o uso de minerais se fixo máis intensivo, a industria mineira puxo todo o seu esforzo para satisfacer as necesidades das sociedades desenvolvidas, centrándose exclusivamente no recurso e na súa obtención.
Ao longo dos séculos, houbo cambios na actividade que se aceleraron ao ritmo da tecnoloxía e dos avances sociais. A minaría do século XIX, ao comezo da revolución industrial coa busca de ferro e carbón en Europa e América do Norte, cos seus conflitos sociais e laborais, non ten nada que ver coa minaría do século XX, na que a globalización do comercio de minerais e o uso intensivo da tecnoloxía eran a clave.
A minaría moderna, que se desenvolve nos países do primeiro mundo, baséase no aproveitamento racional dos recursos, buscando un mínimo impacto sobre o medio ambiente, a preservación da biodiversidade e o respecto polos dereitos humanos. Vexamos cales son as súas características:
Mínimo impacto ambiental
Ata hai uns 40 anos, a minaría levouse a cabo sen que o seu impacto ambiental fora unha preocupación na sociedade. Os impactos de proxectos mineiros históricos poden ter áreas que non se recuperaron, restos de instalacións e auga sen tratar. Este legado de responsabilidades ambientais herdadas da minaría antiga non é un factor que defina o ciclo mineiro moderno. Na actualidade, o peche dunha mina e as diversas actividades para paliar o impacto ambiental das operacións son unha parte fundamental de toda a planificación mineira, desde o desenvolvemento da mina desde a fase de investigación ata o peche previsto.
A minaría moderna traballa na rehabilitación de espazos mineiros degradados con investigación en tecnosolos, tratamento de augas e recuperación integral de espazos.
Tecnoloxía mineira mellorada
A minaría moderna busca mellorar a produtividade mediante o uso de tecnoloxías dixitais. Dende a investigación de campo, pasando polo deseño da mina ou canteira, ata a extracción do propio recurso, a actividade mineira converteuse nunha actividade altamente tecnificada. A tecnoloxía de deseño e programas avanzados de simulación e topografía 3-D, o uso sistemático de drons e automatización son ferramentas cotiás para a minería no século XXI. Os programas especializados en minería, xeoloxía, planificación permiten que a análise predictiva e a integración de datos contribúan á minería moderna e avanzada.
O Internet das cousas (IoT) é a tecnoloxía que conecta dixitalmente diversas computadoras a internet. Calquera dispositivo pode incorporarse á rede para emitir datos sobre o estado das operacións co fin de tomar decisións máis intelixentes sobre elas. Algunhas empresas mineiras xa están explorando a viabilidade de adoptar estas plataformas de tecnoloxía da información.
Innovación constante
No proceso de minaría, extracción, trituración, cribado… todo estará orientado á optimización de recursos empregando tecnoloxía que aínda está en desenvolvemento. A innovación permitirá que os vehículos que traballan nas minas sexan completamente autónomos nun futuro próximo. Os traballadores poderán controlar a operación de xeito remoto e vestirán prendas tecnolóxicas que os protexerán ante posibles incidencias.
Ao incorporar tecnoloxías informáticas e electrónicas en roupa e accesorios (sombreiros, lentes, luvas, usables …), as empresas mineiras terán vantaxes competitivas importantes. Por exemplo, é posible implementar un sistema de risco de fatiga (FRMS polas súas siglas en inglés) no que a relación traballo/descanso considere o nivel de cansancio do condutor dun vehículo, permitindo así a redución de accidentes.
Cada vez máis, as actividades mineiras realízanse mediante procesos automatizados sen ter que enviar traballadores a zonas mineiras con condicións xeolóxicas potencialmente inestables ou imprevisibles. Por exemplo, o mapeado por láser e as sondas electromagnéticas reducen a necesidade de perforacións innecesarias de dixitalización e recollen datos con máis seguridade.
Os procesos de extracción e produción son cada vez máis eficientes. A gran maquinaria empregada na minería agora pode usar a tecnoloxía GPS para aumentar a precisión e a seguridade. Moitos dispositivos de proba e comunicación están a ser deseñados en tamaños máis pequenos, o que os fai portátiles e son capaces de ofrecer comentarios de datos mentres están no campo.
Prácticas mineiras modernas
Os procesos mineiros modernos favorecerán a mellora dos tempos de entrega, o aumento da produción, a aceleración do ciclo económico e o desenvolvemento dunha rexión mineira.
A medida que a automatización adquira máis importancia, a tecnoloxía transformará a natureza do traballo e as empresas veranse obrigadas a redeseñar determinados postos de traballo. Na explotación mineira, os traballadores manuais deben aprender a incorporar a tecnoloxía ás súas funcións laborais.
O uso das mellores técnicas dispoñibles en todo momento para obter minerais subterráneos permitirá ao sector mineiro optimizar os seus procesos.
Protección do mineiro
Mentres que nos inicios da minaría, os traballos eran certamente penosos, a minería moderna, que se desenvolve no primeiro mundo, ten ao traballador no centro do seu modelo de negocio.
Os profesionais e técnicos das industrias mineiras teñen os máis altos estándares de seguridade laboral e protección da saúde, cunha supervisión constante por parte de empresas e sindicatos. As horas de formación en seguridade e investimentos en medidas preventivas permiten ao sector mineiro ter índices de accidentes laborais moi por baixo da media doutros sectores comparables como a construción, a agricultura ou a industria.