Galicia conta cunha gran cantidade de minerais imprescindibles para a fabricación de produtos industriais empregados nas áreas de construción, electrónica e automotriz. Pese ao potencial do noso subsolo e dos nosos profesionais, o sector extractivo en Galicia necesita un impulso para facer fronte ao reto das industrias galegas de ser autosuficientes, grazas a cadeas de valor creadas na nosa comunidade. E é que, na actualidade, moitas empresas dependen de materias primas provenientes de terceiros países, con leis ambientais e laborais máis laxas e que ademais, supoñen un risco na cadea de subministración.
A xeración de emprego de calidade, a dixitalización e a transición enerxética son outros dos motivos para aumentar a capacidade de extracción, procesamento e recuperación destes minerais. Por iso, o goberno galego desenvolveu un ambicioso proxecto: a Axenda de Impulso da Minaría Sostible 2030.
Esta folla de ruta, presentada en xuño de 2023, bebe da consulta previa tanto aos actores principais do sector mineiro (agrupacións industriais, asociacións, etc.) como a outros departamentos da Xunta de Galicia que teñen que ver con esta actividade (Consellería de Medio Ambiente; Territorio e Vivenda; Axencia de Turismo, etc). Trátase por tanto dunha proposta nada do diálogo e que conta con 29 propostas divididas en 9 áreas centrais.
A minaría, aliada para a modernización das cadeas de valor industriais
A mirada desta axenda vai máis aló do sector mineiro en si, querendo asegurarse de que a transición ecolóxica e dixital abastécese de maneira sostible con materias primas autóctonas. Todo iso a través dun sector extractivo máis competitivo, moderno e sostible.
Neste momento Galicia representa o 8,2% da produción mineira de España cunha facturación anual de 250 millóns de euros, un sector que xera máis de 3.000 postos de traballo na comunidade.
Por iso, un dos eixos principais desta folla de ruta é a valorización económica e o emprendemento que buscará novas formas de colaboración entre a industria extractiva e o resto de sectores estratéxicos: loxística, construción, alimentación, saúde, turismo, etc.). Ademais, outra da propostas estrela deste eixo xa se está levando a cabo e trátase da creación dun porfolio que se integrará na Materioteca da Axencia Galega de Innovación.
Este proxecto centrarase tamén na investigación para realizar un diagnóstico dos materiais mineiros galegos e da súa conexión coas cadeas de valor estratéxicas.
Innovación e dixitalización: procesos máis eficientes e seguros
Do mesmo xeito que todos os sectores, a industria mineira necesita un impulso nos seus procedementos que só poden ofrecer as últimas solucións de dixitalización. Os seus obxectivos? Axilizar procesos burocráticos, aumentar a eficiencia e a seguridade nas empresas e por conseguinte, mellorar a competitividade da industria mineira galega.
Esta dixitalización pasa por dous ámbitos: por unha banda o da Administración mineira, onde se pretende dixitalizar o rexistro mineiro de Galicia para facilitar os procesos de actualización e consulta, así como o rexistro de augas minerais, termais e de manancial.
Así mesmo, outro paso importante será a transmisión de datos do rexistro autonómico de direccións facultativas ao rexistro estatal. Mentres que como punto de encontro e transparencia entre Administración, sector e sociedade desenvolverase un Portal Galego da Administración Mineira.
Por suposto, as empresas non quedan fóra deste proceso de dixitalización, e na axenda exponse incentivos económicos para aquelas modernicen os seus procesos a través de tecnoloxías 4.0 e aquelas que aplican estas ferramentas para a mellora da seguridade laboral.
Para a instauración destas tecnoloxías e para a captación de financiamento, a Axenda de Impulso dá Minaría Sostible 2030 expón a creación dunha oficina técnica, a Oficina de Impulso de Proxectos Europeos. Esta oficina xa está a funcionar a través da Cámara Oficial Mineira de Galicia, mediante a identificación das necesidades do sector e a búsuqeda de respostas innovadoras e financiamento europeo.
A sustentabilidade: unha constante na industria mineira
Por último, un ámbito que pode ser transversal a todos os demais: a sustentabilidade. A Xunta de Galicia ofrecerá incentivos a aquelas empresas que fomenten a sustentabilidade nas dimensións social, ambiental e económica. Esto inclúe numerosas accións concretas entre as que destacan: ecoturismo e promoción de roteiros de patrimonio xeolóxico e mineiro; potenciación as vilas termais, recuperación ambiental e social de ocos mineiros, elaboración dunha guía de boas prácticas.
Como ves, trátase dun ambicioso proxecto que pretenden fomentar o sector desde a innovación e a cooperación. Os primeiros pasos xa se levaron a cabo e os primeiros resultados non tardarán en saír á luz.
