Ourense é coñecida como a “capital termal de Galicia” polo seu patrimonio hidrotermal, que foi valorado e aproveitado durante séculos. As augas termais supoñen unha fonte de benestar e saúde para toda a poboación e esténdense por unha parte ampla do territorio galego. Ademais, a promoción destes recursos naturais é clave para o desenvolvemento económico da provincia, xa que fomenta o turismo sostible e crea oportunidades de emprego. Neste sentido, a xestión adecuada e o investimento en infraestruturas termais son fundamentais para manter e potenciar este valioso recurso.
Existen distintas iniciativas, como o proxecto Raia Termal, e organizacións, como o Clúster da auga mineral e termal de Galicia ou a Asociación de Balnearios de Galicia, que buscan fomentar o sector termal e os seus beneficios. A pesar disto e do potencial da rexión, o número de iniciativas neste ámbito é limitado. Por iso, impulsar proxectos termais en Ourense é crucial para consolidar a súa posición como capital do sector.
Para isto, en 2023 púxose en marcha a chamada “Mesa Termal“, na que participan a Deputación de Ourense, a Xunta de Galicia, a Confederación Hidrográfica Miño-Sil (CHMS) e o Campus Auga ourensán da Universidade de Vigo. Esta colaboración busca coordinar esforzos para mellorar as infraestruturas existentes e tamén desenvolver novas instalacións termais.
A Mesa Termal e os seus obxectivos
A Mesa Termal de Ourense é unha iniciativa colaborativa creada para impulsar e coordinar o desenvolvemento do sector termal na provincia. Esta mesa reúne a diversas institucións, incluíndo a Deputación de Ourense, a Confederación Hidrográfica Miño-Sil (CHMS), a Universidade de Vigo e a Xunta de Galicia. O obxectivo fundamental é maximizar o potencial das augas termais da rexión. A creación desta mesa reflicte o compromiso das autoridades locais e rexionais coa promoción do termalismo como un motor clave para o desenvolvemento económico e social de Ourense.
A Mesa Termal foi constituída en agosto de 2023, marcando un fito importante na xestión e promoción dos recursos termais da provincia. Na súa primeira reunión oficial, establecéronse as bases para unha colaboración efectiva entre as distintas entidades participantes. Esta iniciativa xorde nun momento crucial, xa que o sector termal enfronta desafíos significativos que requiren unha resposta coordinada e estratéxica.
Os obxectivos principais da Mesa Termal inclúen a mellora das infraestruturas termais existentes e a creación de novas instalacións que poidan atraer a máis visitantes e fomentar o turismo sostible. Ademais, búscase ofrecer asistencia técnica coordinada aos concellos de menos de 20.000 habitantes e aos proxectos privados interesados en desenvolver o termalismo na rexión, xa sexa con novos establecementos ou coa mellora de instalacións xa existentes. A mesa supervisará os trámites necesarios para a apertura de novos balnearios, asegurando que se cumpran os estándares de calidade e sostibilidade, así como os prazos de resposta para cada trámite, desde a solicitude de recoñecemento de augas mineromedicinais ata a apertura das instalacións. Esta colaboración interinstitucional é esencial para garantir un crecemento equilibrado e beneficioso para toda a comunidade ourensá.
Entidades públicas que colaboran
A Mesa Termal de Ourense conta coa colaboración de varias entidades clave, cada unha achegando a súa capacidade, experiencia e recursos para acadar os obxectivos establecidos. A Deputación de Ourense xoga un papel fundamental na xestión e coordinación dos proxectos termais, proporcionando apoio técnico e administrativo aos municipios interesados en desenvolver os seus recursos termais. Ademais, a Deputación facilita a captación de fondos europeos e nacionais, esenciais para financiar as infraestruturas e servizos necesarios.
Pola súa parte, a Confederación Hidrográfica Miño-Sil (CHMS) achega o seu coñecemento e experiencia na xestión de recursos hídricos, garantindo que o uso das augas termais se realice de xeito sostible e respectuoso co medio ambiente. A CHMS tamén se encarga de supervisar a calidade das augas e de garantir que os proxectos cumpran coas normativas vixentes. Isto é crucial para manter a reputación de Ourense como destino termal de calidade e para garantir a sostibilidade do sector.
A Xunta de Galicia contribúe co seu apoio institucional e financeiro, promovendo políticas que favorecen o desenvolvemento do termalismo na rexión. A Xunta tamén facilita a integración dos proxectos termais nas estratexias de turismo e desenvolvemento económico de Galicia, asegurando que estes proxectos non só beneficien a Ourense, senón a toda a comunidade galega.
Inicialmente, estas tres organizacións formaban parte da Mesa Termal de Ourense, pero recentemente a Universidade de Vigo uniuse a esta iniciativa, engadindo un compoñente académico e de investigación crucial para o éxito do proxecto. A través do seu Campus Auga en Ourense, a universidade ofrece o seu coñecemento e experiencia en estudos sobre a auga e o termalismo, integrando coñecementos científicos e técnicos avanzados na planificación e execución dos proxectos. A súa contribución céntrase en tres áreas clave: investigación sobre a calidade e propiedades das augas termais, formación de profesionais do sector a través de programas educativos e transferencia de coñecemento para aplicar os resultados das investigacións en proxectos concretos. Esta colaboración asegura que os proxectos sexan viables, sostibles e beneficiosos para a comunidade.
A Mesa Termal de Ourense responde, polo tanto, á necesidade de potenciar o sector termal. O seu obxectivo non é só mellorar as instalacións existentes, senón tamén explorar novas oportunidades de desenvolvemento para o termalismo. Por iso, a colaboración entre estas entidades é esencial para crear un entorno favorable que permita o crecemento sostible do sector termal en Ourense.