Na actualidade, existen normativas moi estritas sobre o impacto que a actividade mineira pode ter sobre o medio ambiente, como a composición de vertidos de líquidos, as emisións de po, o ruído ou a restauración da paisaxe unha vez que finalice a actividade extractiva. Estas normas deben ser asumidas sempre que queiras levar a cabo a explotación de minerais.
España, pioneira na aplicación de leis sobre a actividade mineira
Nos países europeos hai unha media de 40 leis relacionadas coa actividade mineira, sendo España a que máis leis aplica á actividade extractiva con 112 leis, seguida de Croacia con 110, Reino Unido con 69 e Eslovaquia con 63 leis.
Polo tanto, pódese dicir que España é un país pioneiro á hora de aplicar leis á actividade mineira con respecto a outros países de Europa. A lexislación para a minería no noso país comeza coa Ley de minas en 1973, que adopta unha posición moi esixente en materia de protección do medio ambiente. Máis tarde, en 1982, aprobouse o Real Decreto sobre a restauración dos espazos naturais e, a partir dese ano, seguen a aprobarse leis moi importantes que afectaron a actividade extractiva nas últimas décadas.
Lexislación aplicada á minaría en España
A actual é a Lei de Minas de 1973, sendo unha lexislación que adopta unha posición moi esixente e ambiciosa respecto dos problemas que se producían nas explotacións mineiras da época. Foi probada durante a época franquista, antes da Constitución española. A reforma integral desta lei intentouse en varias ocasións (2003 e 2015) para adaptarse ás competencias das comunidades autónomas e ás directivas da Unión Europea, pero non se logrou por falta de acordos entre as empresas do sector mineiro e a Administración Pública. Aínda así, co paso dos anos, foi actualizando a través de Decretos Reais e leis.
A Lei de Minas de 1973 responsabiliza ao explotador dos danos causados polo seu traballo se se violan os requisitos establecidos para protexer o medio ambiente. Aínda así, esta lei deixou varias carencias en canto a compatibilizar a actividade extractiva coa protección do medio ambiente e o desenvolvemento económico, polo que se aproban varias normativas durante os anos seguintes.
Entre toda a lexislación aplicada á minaría en España destacan as seguintes leis e Decretos Reais:
- Real Decreto de 1982 sobre reestructuración de espacio natural afectado por actividades mineras: este decreto establece que o propietario dun proxecto ou dunha exploración extractiva, elabora e presenta un Plan de Reestruturación que garante e comprometa a rehabilitación do espazo mineiro no que vaia realizar a actividade extractiva.
- Real Decreto de 1984 sobre restauración del espacio natural afectado por las explotaciones de carbón a cielo abierto y aprovechamiento de estos recursos energéticos: esta norma require a restauración dos terreos afectados, así como garantir que a empresa responsable da explotación mineira sexa a responsable da execución dos traballos de restauración, ademais de regular o depósito de garantías para poder facer fronte aos traballos de restauración. Esta lei completouse posteriormente co Real Decreto de Evaluación de Impacto Ambiental (EIA) de 1986.
- Real Decreto de Evaluación de Impacto Ambiental (EIA) de 1986: o EIA é un informe vinculante sobre a conveniencia de autorizar a actividade dunha explotación mineira e establece as condicións nas que se debe desenvolver a devandita actividade tendo en conta a protección adecuada do medio. Posteriormente, este Real Decreto modifícase polo Real Decreto (2000) e a Ley (2001) de Evaluación de Impacto Ambiental. A través desta lexislación incorpórase á lexislación española a Directiva 2001/42/CE del Parlamento y del Consejo Europeo de 2001 relativa á avaliación dos efectos de determinados plans e programas sobre o medio ambiente. Máis tarde, en 2006, apróbase a Ley sobre evaluación de los efectos de determinados planes y programas en el medio ambiente, que incorpora plenamente a Directiva europea na lexislación interna española.
- Real Decreto sobre la gestión de los residuos de las industrias extractivas y de protección y rehabilitación del espacio afectado por actividades mineras de 2009: esta norma regula a xestión dos residuos das industrias extractivas do continente, é dicir, dos residuos resultantes de actividades de investigación e explotación reguladas pola Lei de Minas.
- Real Decreto de medidas urgentes para una transición justa de la minería del carbón y el desarrollo sostenible de las comarcas mineras de 2018: este real decreto está elaborado para regular o marco legal que asegura unha transición xusta da minería de carbón e o desenvolvemento sostible das rexións mineiras tendo en conta a finalización da axuda destinada a cubrir as perdas por operacións mineiras de acordo cos requisitos da normativa europea, recollida no atículo 4 de la Decisión 2010/787/UE del Consejo Europeo.
Como vemos, hai moitas leis que se aplican á actividade extractiva en España. Leis que se adaptaron á evolución da minaría e aspectos como a protección ambiental e o desenvolvemento sostible. Deste xeito, percíbese a preocupación que o sistema lexislativo español mostrou en canto ao desenvolvemento normativo dunha actividade que, se se regula eficientemente, pode constituír un importante motor de desenvolvemento económico para o país.
