Galicia é coñecida por ser rica nun recurso mineral fundamental: a auga. Este tesouro non só atopámolo en lugares visibles como os mares que a rodean e os ríos que a sucan, tamén se esconde baixo a terra mediante augas subterráneas que ás veces presentan temperaturas altísimas e que son un filón para seguir explorando unha enerxía limpa xa instaurada de forma xeral noutros países de Europa: a xeotermia.
Esta fonte de enerxía renovable estivo cobrando cada vez máis relevancia en todo o mundo debido á súa capacidade para xerar electricidade e calefacción de maneira sostible e eficiente.
En Galicia, onde abundan as augas termais xa explotadas para os sectores do lecer, o turismo e a saúde; a xeotermia preséntase como unha oportunidade dourada para reducir a dependencia dos combustibles fósiles e contribuír á loita contra o cambio climático.
Que é a xeotermia e como funciona?
A geotermia é unha forma de aproveitar a calor almacenada no interior da Terra para xerar enerxía. A diferenza doutras fontes de enerxía renovable, como a solar ou a eólica, a xeotermia está dispoñible as 24 horas do día, os 7 días da semana, xa que non depende das condicións climáticas externas.
En Galicia, esto é especialmente relevante debido ao seu clima chuvioso e a súa abundante humidade, que pode dificultar a xeración de enerxía solar e eólica en certas épocas do ano.
O proceso de xeración de enerxía xeotérmica implica a extracción da calor das capas terrestres máis profundas e a súa conversión en electricidade ou calefacción. En Galicia, esta fonte de calor provén principalmente das augas subterráneas quentadas pola calor natural da Terra. A través de sistemas de bombas de calor xeotérmicas, é posible transferir esta calor a edificios para calefacción no inverno e arrefriado no verán. Tamén se pode utilizar para xerar electricidade a través de plantas xeotérmicas.
Vantaxes da xeotermia en Galicia
- Fonte de enerxía inesgotable: A xeotermia é unha fonte de enerxía practicamente inesgotable, xa que a calor terrestre é constante e non se esgota co uso. Nunha rexión como Galicia, onde a choiva é frecuente, a geotermia pode ser unha fonte confiable de enerxía durante todo o ano.
- Redución de emisións: A xeración de enerxía xeotérmica produce moi baixas emisións de gases de efecto invernadoiro en comparación cos combustibles fósis, o que contribúe á redución da pegada de carbono da rexión e á loita contra o cambio climático.
- Independencia enerxética: Ao aproveitar unha fonte de enerxía local e sostible, Galicia pode reducir a súa dependencia dos combustibles fósiis importados, o que fortalece a súa seguridade enerxética e promove a autonomía rexional.
- Xeración de emprego: O investimento na industria xeotérmica crea empregos locais na instalación, operación e mantemento de sistemas xeotérmicos, o que beneficia á economía rexional.
- Estabilidade Enerxética: Dado que a xeotermia é unha fonte constante de enerxía, contribúe á estabilidade da subministración eléctrica, evitando interrupcións debido a condicións climáticas adversas.
Casos de éxito de xeotermia na comunidade galega
Galicia xa deu algúns pasos significativos cara á incorporación da xeotermia na súa matriz enerxética. Un exemplo destacado é o Balneario de Laias, na provincia de Ourense, que utiliza a geotermia para proporcionar calefacción e auga quente ás súas instalacións. A auga termal natural utilízase para quentar edificios e piscinas, reducindo así significativamente o consumo de enerxía convencional.
Ademais, o proxecto Xeotérmica 3D levado a cabo polo Instituto de Enerxía de Galicia (INEGA) explorou o potencial xeotérmico da rexión mediante a perforación de pozos xeotérmicos e a recompilación de datos. Esto permitiu identificar zonas cun gran potencial para a implementación de sistemas xeotérmicos a gran escala.
Os desafios e o futuro da xeotermia en Galicia
Aínda que a xeotermia ofrece moitas vantaxes, tamén presenta desafíos que deben superarse para a súa expansión en Galicia. Algúns destes desafíos inclúen:
- Investimento inicial: A instalación de sistemas xeotérmicos pode requirir un investimento inicial significativo, o que pode disuadir a algúns propietarios de edificios e empresas. Con todo, a longo prazo, os aforros en custos de enerxía poden compensar este investimento.
- Regulación e normativas: É necesario desenvolver regulacións e normativas claras que fomenten a adopción da xeotermia e simplifiquen os procedementos de obtención de permisos.
- Educación: A concienciación pública sobre os beneficios da xeotermia e a formación de profesionais nesta tecnoloxía son esenciais para a súa adopción xeneralizada.
- Investigación e desenvolvemento: O investimento en investigación e desenvolvemento é fundamental para mellorar a eficiencia dos sistemas xeotérmicos e reducir os seus custos.
O futuro da xeotermia en Galicia é prometedor. A medida que se van superando estes desafíos e impleméntanse políticas de apoio, a xeotermia ten o potencial de desempeñar un papel crucial na transición cara a unha matriz enerxética máis sostible e na redución das emisións de gases de efecto invernadoiro. A abundancia de recursos xeotérmicos na rexión e a súa capacidade para proporcionar enerxía limpa e estable fan de Galicia un lugar ideal para o desenvolvemento desta tecnoloxía.
