A minaría espacial pasou en pouco tempo de ser ciencia ficción a un proxecto real. Os asteroides próximos á Terra son xa candidatos para as primeiras incursións mineiras fóra do noso planeta e xa existen iniciativas a escala internacional que abordan esas futuras actividades dunha maneira seria e rigorosa.
Existen uns 9.000 asteroides considerados próximos á Terra que conteñen recursos de gran valor económico. Neles, poderían atoparse elementos como ouro e platino, dos que se poderían extraer máis materias primas que as obtidas en minas terrestres en toda a historia. De feito, crese que algúns asteroides conteñen ferro, níquel ou cobalto en cantidades suficientes para cubrir as necesidades da Terra durante 3.000 anos.
Tendo en conta que son uns 12.000 os asteroides que cada ano pasan preto da Terra, desde grandes rochas ata pezas de varios quilómetros de diámetro, e que nun 10% deles sería máis fácil aterrar que na Lúa, a febre pola exploración destes corpos celestes está servida e a carreira por explotar comercialmente as riquezas do espazo non fixo nada máis que empezar.
Os asteroides son unha fonte, case inesgotable, de minerais
Cen mil millóns de dólares por cada habitante da Terra. Este é o valor que a axencia espacial de EE. UU (NASA) calcula que teñen todos os minerais almacenados nos asteroides do cinto principal do noso Sistema Solar, entre Marte e Xúpiter. Estes corpos celestes son os restos da formación dos planetas e os satélites ao redor do Sol e son os candidatos perfectos dos que obter minerais moi valiosos para a Terra, máis escasos e difíciles de conseguir no noso planeta.
Ata agora, os asteroides eran meras minas de información para que os científicos entendesen a orixe do Sistema Solar. Tamén se observaron co obxectivo de calcular o risco que teñen algúns de chocar coa Terra. De feito, a NASA e a axencia espacial europea (ESA) teñen programas específicos dedicados ao seguimento dos asteroides e levan tempo estudando proxectos coa finalidade de desvialos do seu camiño, en caso de presentar risco de impacto coa Terra.
As investigacións feitas sobre os asteroides permitiron clasificalos en tres tipos principais:
- Carbonáceos (C). Atópanse na zona exterior do cinto principal de asteroides e son os máis comúns. Están formados principalmente por carbono.
- Silicatos (S). Son os máis frecuentes nas rexións interiores do cinto principal de asteroides, preto de Marte. Conteñen metais na súa composición e están formados principalmente por silicio.
- Metálicos (M). Ocupan as zonas medias do cinto principal de asteroides e son ricos en metais, principalmente níquel e ferro.
Ademais destes tres tipos de asteroides principais, clasificáronse outros dous tipos: os tipo D, na órbita de Xúpiter e formados maioritariamente por carbono, e os V, situados no Sistema Solar exterior, entre Xúpiter e Neptuno. Cada tipo de asteroide pode significar diferentes opcións de exploración para futuras empresas mineiras espaciais, pero hai que ter en conta as súas órbitas para determinar cales son os elixidos para ser explotados.
O certo é que os asteroides conteñen minerais moi valiosos para a industria e cuxas existencias están a se esgotar na Terra. Por exemplo, os asteroides tipo M están compostos por un 80% de ferro e un 20% de níquel, platino, ouro, iridio, paladino, magnesio, rodio, osmio e rutenio. De todos eles, o iridio é o máis difícil de conseguir no Terra debido a que a súa alta densidade e a súa tendencia para unirse co ferro fan que se sitúe moi por baixo da codia terrestre.
A Lúa, no punto de mira para a exploración mineira
Con máis de 1.600 millóns de toneladas de auga depositada nos seus polos en forma de xeo e unha enorme cantidade de terras raras baixo a súa superficie, a Lúa converteuse nun obxectivo ideal para as compañías mineiras espaciais.
As análises das rochas que se trouxeron de volta á Terra polas misións Apolo indicaron que a Lúa é rica, ademais de en terras raras, nun grupo de 17 elementos, minerais e metais, como o escandio, itrio, lantano e cerio, entre outros. Estas materias primas son escasas no noso planeta, pero cada vez son máis demandadas polo seu uso na fabricación de tecnoloxías enerxéticas eficientes e na electrónica.
A Luna contén suficientes recursos propios como para que comece a ser interesante a súa exploración con fins mineiros. A extracción de materiais, como o aluminio ou o titanio, faríase xa non co fin de transportalos á Terra, senón para construír estacións espaciais e satélites en órbita. Tamén sería sinxela a extracción do silicio, necesario para os paneis solares. De realizarse, a minería lunar podería converterse facilmente no trampolín necesario para explorar o Sistema Solar.
Iso si, a minaría lunar será economicamente viable cando o combustible necesario para as naves espaciais poida ser producido no espazo a partir das materias primas provintes da Lúa. E, ademais, a exportación dos materiais lunares á terra producirase cando se poidan vender por máis do que custa introducilos.
A exploración do planeta Marte
Os investigadores están de acordo. Desde un punto de vista de explotación de recursos, o transporte de materias primas desde Marte á Terra sería extremadamente custoso, polo que esta actividade sería practicamente inviable. Pero si que é interesante estudar as posibilidades que ofrece o planeta vermello para pescudar se sería posible o abastecemento dunha colonia humana.
Desde o punto de vista da exploración dos recursos minerais e enerxéticos de Marte, teñense detectado grandes masas de óxidos de ferro, probablemente hematites, que poderían ser aproveitables economicamente. Tampouco se descarta a existencia de áreas mineralizadas de gran extensión e de zonas ricas en óxidos e sulfuros de chumbo, zinc, ferro, manganeso e metais preciosos.
Para realizar estes estudos, as axencias espaciais levan anos enviando misións espaciais que exploran o planeta veciño. Unha delas é a misión InSight, que aterrou en Marte o 26 de novembro de 2018. Os obxectivos desta misión son entender a estrutura interna e a dinámica dos sistemas xeolóxicos de Marte, o que implica a colocación dun sismógrafo e a posibilidade de perforar o chan ata uns 5 metros de profundidade. Desta forma poderase coñecer máis e mellor a composición do planeta e as súas posibilidades en canto ao uso dos recursos que ofrece.
O crecente interese por explorar asteroides, satélites ou outros planetas, está movido pola crenza de que a minería espacial é o gran sector que queda por explotar nun planeta en que se utilizan, e se esgontan, todos os recursos.
As misións para estudar a posibilidade de extraer minerais e metais de, sobre todo, asteroides, aínda é bastante incerta, pero a promesa de obter grandes beneficios impulsa a novas empresas a potenciar a exploración do espazo. Empresas como Planetary Resources xa conseguiron probar no espazo algunhas das tecnoloxías necesarias para o estudo da composición dos asteroides.
O certo é que se a produción anual de metais sen procesar da Terra alcanza os 660.000 millóns de dólares anuais, os extraídos dos asteroides moverían 700 quintillóns. Aínda que, por agora, é un negocio que se atopa en fase de desenvolvemento, máis que unha realidade a curto prazo.