As actividades primarias reciben este nome porque son as industrias básicas para o funcionamento dunha sociedade, xa que son fundamentais para que o resto dos sectores económicos poidan desenvolverse e poidan así cubrir as demandas de todos os cidadáns. Sen gandería, agricultura, pesca, silvicultura e minería, a vida non sería posible tal e como a entendemos.
Estas actividades teñen un punto en común: a súa conexión coa natureza, e é que todas elas explotan os recursos naturais que ofrece a nosa contorna. Estas actividades e as materias primas que nos proporcionan son esenciais para poder cubrir necesidades tan básicas como alimentarnos, vestirnos ou ter unha vivenda. Máis concretamente, sen minaría non poderiamos viaxar, ao non dispoñer de estradas, coches ou avións; non poderíamos comunicarnos, ao non ter acceso aos materiais cos que se fabrican móbiles e ordenadores nin tampouco campos como os da medicina poderían seguirse desenvolvendo sen os materiais estratéxicos aos que só pode aportar o sector extractivo.
A riqueza do rural galego
O clima, as características dos seus solos e da súa vexetación fan de Galicia un marco perfecto para desenvolver estas actividades primarias; mentres que as últimas técnicas permiten realizar estas tarefas respectando o medio ambiente para que todos poidamos seguir gozando da beleza e riqueza da nosa terra. Trátase de actividades compatibles co medio en que se desenvolve, o medio rural, e sen as cales estas áreas carecerían de oportunidades de emprego e desenvolvemento.
Non obstante, estas industrias sofren grandes limitacións, xa que as políticas ambientais desenvólvense fóra das esixencias dos veciños e das actividades económicas que se desenvolven no territorio, coa proliferación dunha lexislación ambiental que se dicta sen participación da poboación rural, que sofre serias dificultades para manter as súas actividades produtivas e medios de vida.
Por este motivo, representantes dos sectores agrícola, forestal, gandeiro e mineiro formaron unha plataforma co obxectivo de atopar un marco lexislativo que afonde na compatibilidade das súas actividades coa protección real do medio.
Os sectores primarios advirten de que se está tecendo unha ‘tea de araña’ da lexislación ambiental que limita innecesariamente todo tipo de actividades, que acaba sendo contraproducente para a protección do medio ambiente, xa que, menos actividade, menos poboación rural e polo tanto, menos xestión humana do territorio e máis risco de incendios catastróficos que destrúan todo o que se pretende protexer, como se demostrou nos últimos anos en Galicia.
No sector mineiro, este marco lexislativo e burocrático tradúcese en proxectos mineiros desempregados a pesar de cumprir os requisitos de calidade necesarios. Isto débese á normativa mineira máis densa de Europa e, polo tanto, ao mundo, que demora la obtención de permisos de explotación por riba incluso de los 8 años, pese a que a lexislación Mineira establece un prazo máximo de 1 ano para dictar dita resolución.
Con esta iniciativa, a favor do desenvolvemento sostible, os motores das actividades económicas rurais teñen como obxectivo protexer o patrimonio natural. Para iso, entenden que existe unha masa crítica suficiente da poboación rural que xestiona o territorio dun xeito produtivo e sostible.
Por outra banda, é necesario ter en conta as posibilidades de compatibilizar a actividade económica e a protección ambiental cos principios de xestión sostible, certificación ambiental e aplicación das diferentes normativas sectoriais para a prevención e corrección de impactos ambientais, entre outros.
En Galicia, as compañías mineiras están en liña cos obxectivos do desenvolvemento sostible e coas técnicas de economía circular que permiten o pleno uso dos recursos explotados e do espazo onde se asentan.
Destacan exemplos de boas prácticas en Triacastela (Lugo), onde a empresa Cementos Cosmos é a responsable da protección da Cova de Eirós; en Vimianzo (A Coruña), onde as restauracións e técnicas realizadas por Caolines de Vimianzo convertérona na primeira empresa española digna da certificación UNE de Minería Sostible.
Por outra banda, Erimsa, que explota o cuarzo en varios puntos da provincia da Coruña, usa os seus areais para abastecer ao sector gandeiro producindo camas para as vacas.
A unión dos sectores primarios para o desenvolvemento rural
Tanto a minaría como os demais sectores representados defenden a sustentabilidade da xestión forestal e agrícola, así como o uso de recursos mineiros de acordo cun dos retos da Unión Europea: evitar o despoboamento de grandes áreas rurais, con perda de riqueza e a biodiversidade que isto representa
Os obxectivos desta Plataforma Intersectorial tamén son esenciais para lograr outro dos grandes retos de Europa: aumentar o peso da industria no vello continente, desenvolver todo o seu potencial cumprindo as máis estrictas normas ambientais internacionais e evitando a dependencia dos demais países como China ou Estados Unidos.
Os catro sectores implicados proporcionan en Galicia máis de 68.600 directos e preto de 147.300 empregos indirectos, cun valor de exportación de preto de 2.161 millóns de euros, e representan o 7,1% do PIB galego. As familias galegas que dependen da minaría ascenden a 11.200, un sector que proporciona materias primas para a construción, a industria e a alimentación.
A Plataforma Intersindical está a traballar de forma conxunta pola compatibilización das actividades económicas rurais e a protección do medio ambiente e está integrada por diversas asociacións, clústeres e outras entidades representativas.
En elas figuran, dentro do sector agropecuario, a Unión Agrícola-UPA. Mentres o sector forestal está representado pola Asociación de Empresarios de Primeira Transformación da Madeira de Lugo, a Asociación Forestal de Galicia (AFG), a Asociación Sectorial Forestal de Galicia (ASEFOGA), a Asociación Forestal de Viveiros de Galicia (VIFOGA), o Clúster da Madeira eo Deseño de Galicia (CMD), a Federación Empresarial de Aserradores y Rematantes de Madera de Galicia e a Confederación de Organizaciones de Selvicultores de España (COSE). Por parte do sector mineiro, forman parte a Cámara Oficial Mineira de Galicia, o Clúster da Pizarra de Galicia, o Clúster de Granito, a Asociación Galega de Agregados (ARIGAL) e a Confederación Española de Industrias Extractivas de Rocas y Minerales Industriales (COMINROC).